Coù moät caâu chuyeän vui veà tình thöông giöõa nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình. Moät nhaø trieäu phuù noï bò tai naïn xe hôi. OÂng ñöôïc chôû voâ phoøng caáp cöùu. Vaø ba ngöôøi con trai cuûa oâng ñi tôùi ñi lui ngoaøi haønh lang - lo laéng ñôïi chôø baùc só ra. Khi oâng baùc só böôùc ra, caû ba chaïy tôùi vaø noùi: "Baùc só, coù hy voïng gì khoâng?" Roài oâng baùc só traû lôøi: "Khoâng, khoâng coù hy voïng. OÂng ta chæ bò gaõy tay moät chuùt vaø seõ bình phuïc trong voøng moät tuaàn." (moïi ngöôøi cöôøi).

      Caâu hoûi vaø traû lôøi naøy laø moät thí duï thaät hoaøn myõ, gioáng nhö caùch quyù vò phaûn öùng vôùi toâi. Vì ñoâi khi toâi traû lôøi caâu hoûi cuûa quyù vò khoâng nhö caùch ngöôøi ta troâng ñôïi -- khoâng phuø hôïp vôùi caâu hoûi, nhöng maø coù. Toâi traû lôøi caâu hoûi beân trong, khoâng phaûi beân ngoaøi. Ñoâi khi quyù vò hoûi thaønh moät caâu daøi leâ theâ vaø cöù voøng voøng quanh quaån maõi, vaø roài toâi bieát roõ quyù vò muoán gì (moïi ngöôøi cöôøi).

      Gioáng nhö oâng baùc só vaäy, trong hoaøn caûnh bình thöôøng chuùng ta seõ nghó laø ba ngöôøi con trai hoûi veà söï bình phuïc cuûa ngöôøi cha, nhöng oâng baùc só bieát. Coù leõ oâng bieát quaù roõ (moïi ngöôøi cöôøi). Phaûi, nhöõng ngöôøi tu haønh khai ngoä cuõng gioáng nhö nhöõng oâng baùc só, hoï coù theå ñoaùn ñöôïc caên beänh cuûa chuùng ta maø chuùng ta khoâng bieát - bieát nhöõng ñieàu mong öôùc thaàm kín nhaát cuûa chuùng ta. Ñoâi khi coøn roõ hôn laø chuùng ta. Vì theá chuùng ta soáng theo caùch cuûa chuùng ta baây giôø. Chuùng ta ñang töï phænh gaït mình haøng ngaøy. Chuùng ta nghó laø mình ñöôïc. Chuùng ta nghó laø mình hay, mình cao thöôïng, mình hoaøn haûo, vì theá khoâng ai ñöôïc ñuïng ñeán chuùng ta. Khoâng ai ñöôïc sai chuùng ta ñieàu gì. Khoâng ai ñöôïc la maéng hay söûa chöõa quyù vò vì chuùng ta ñaõ hoaøn myõ. Chuùng ta ñaõ bieát phaûi laøm gì. Chuùng ta chæ bieát maø khoâng laøm. Ñoù laø söï khaùc bieät giöõa moät vò thaày vaø nhöõng ngöôøi khaùc.

      Vò thaày khi sanh ra khoâng hoaøn myõ, toâi phaûi nhaéc cho quyù vò nhôù. Trong cuoäc ñôøi toâi, toâi ñaõ laøm nhieàu chuyeän ñieân roà. Toâi ñaõ laøm nhöõng chuyeän ñieân roà ôû tuoåi treû. Toâi daïi doät, ñaõ töï laøm mình ñieân roà. Toâi boû hoïc vaø ñi coi chieáu boùng vaøo luùc maø toâi phaûi ngoài laøm toaùn, v.v... vaø v.v... Toâi cuõng laøm nhieàu chuyeän khoâng hay nöõa. Toâi ñaõ laùi xe gaén maùy 120 caây soá moät giôø, chæ vôùi chieác Honda, toâi thaùo oáng khoùi xe, chieác Honda coù theå chaïy nhanh hôn nhöng raát oàn. Toâi khoâng caàn bieát tôùi ngöôøi khaùc, toâi chæ bieát raèng mình voït hôn ngöôøi beân caïnh.

      Toâi khoâng noùi laø mình sinh ra hoaøn myõ. Neáu ôû tröôøng toâi coù hoïc gioûi, coù leõ vì toâi sinh ra vôùi moät chuùt trí thoâng minh nhieàu hôn, nhöng nhö vaäy khoâng coù nghóa laø toâi gaéng söùc ñeå laøm moät ngöôøi toát hay yù thöùc mình laø moät ngöôøi toát.

      Cho neân Minh Sö khoâng phaûi laø moät ngöôøi hoaøn haûo. Khoâng bao giôø vaø cuõng seõ chaúng bao giôø laø ngöôøi hoaøn myõ. Quyù vò phaûi bieát nhö vaäy. Nhöng Minh Sö laø ngöôøi coù theå laøm chuû ñöôïc nhöõng loãi laàm cuûa hoï, coù theå hoïc hoûi töø nhöõng loãi laàm ñoù, vaø nguyeän moãi ngaøy toát ñeïp hôn. Hoaëc cuõng gioáng nhö moät thieân taøi, laø moät ngöôøi laøm vieäc chaêm chæ lieân tuïc ñeå duy trì taøi naêng. Töông töï nhö vaäy, laøm Minh Sö cuõng theá. Laøm Minh Sö taát caû chæ laø söï töï laøm chuû laáy chính mình, khoâng coù gì khaùc hôn. Vaø neáu coù ai theo quyù vò cuõng chæ laø nhaân tieän maø thoâi. Chæ taïi vì caùi tinh hoa cuûa quyù vò. Söï chaân thaønh cuûa quyù vò ñaõ thu huùt hoï töø beân trong. Vì vaäy maø quyù vò khoâng caàn phaûi noùi, cuõng khoâng caàn phaûi baûo hoï ñieàu gì. Hoï tin töôûng quyù vò. Cho neân laøm Minh Sö laø nhö vaäy.

      Ñöøng tin raèng toâi sinh ra ñaõ hoaøn myõ roài, hoaëc luùc ñoù toâi hoaøn haûo, hay toâi seõ laø ngöôøi hoaøn myõ. Khoâng ñaâu! Toâi cuõng ñang hoïc nhö quyù vò, nhöng toâi laøm chuû chính mình. Toâi khoâng ñeå cho ñaàu oùc ra leänh cho toâi phaûi laøm ñieàu gì, vì toâi hieåu noù. Toâi laøm baïn vôùi ñaàu oùc mình, chuùng toâi giao öôùc vôùi nhau "Nhaø ngöôi laøm vieäc naøy, ta laøm vieäc kia. Hai ta khoâng ñöôïc laøm phieàn nhau. Neáu nhaø ngöôi laøm toát thì ta seõ thöôûng. Ta cho nhaø ngöôi aên ñaày ñuû?" Toâi noùi vôùi noù: "Ta cho nhaø ngöôi baát cöù thöù gì maø nhaø ngöôi muoán." Cho neân baây giôø noù khoâng muoán nhieàu nöõa, vì noù bieát noù khoâng theå ñöôïc nhieàu vôùi toâi, neân noù boû qua. Ngay caû khi noù muoán ñi nguû, toâi noùi khoâng, haõy daäy laøm vieäc, vaø noù phaûi laøm. Cöù nhö vaäy, sau möôøi naêm, noù quen ñi. Noù noùi: "Noùi vôùi baø naøy chaúng ích gì. Baø ta böôùng bænh laém, chæ laøm nhöõng ñieàu baø aáy muoán thoâi. Coù noùi cuõng chaúng ích gì."

      Ñoù laø taát caû nhöõng gì veà moät vò Minh Sö, lieân tuïc coá gaéng ñeå taïo moät caù tính hoaøn myõ, toát ñeïp, cao thöôïng hôn. Moät tö töôûng hay hôn thöïc ra khoâng phaûi laø caù tính, vì khi quyù vò noùi ñeán caù tính, yù quyù vò vaãn coøn muoán danh voïng vaø ñuû thöù. Quyù vò bieát mình vaãn coøn ngaõ maïn, muoán ñöôïc töï haøo veà mình, ñieàu naøy khoâng ñuùng. Chæ khi quyù vò nghó baát luaän ñieàu gì mình muoán laøm, baát cöù chuyeän gì nghó laø cao thöôïng, raát coù lyù töôûng, coù lôïi cho ngöôøi khaùc, vaø quyù vò nghó ñoù laø toát thì quyù vò phaûi heát söùc coá gaéng laøm cho ñöôïc vieäc ñoù, baát keå toán keùm ra sao, chæ laøm maø khoâng noùi. Ñoù laø söï khaùc bieät duy nhaát maø thoâi. Baèng khoâng coøn coù gì laø khaùc bieät?

      Neáu chuùng ta ñöôïc giaûi phaãu ngay baây giôø, caû hai boä oùc ñeàu khoâng cho ñieàu gì toát laønh hôn. Coù theå toâi coù ñoä thoâng minh cao hôn moät chuùt hay quyù vò cao hôn moät chuùt, nhöng ñieàu ñoù khoâng coù nghóa raèng chuùng ta khaùc nhau xa. Ñaàu oùc chuùng ta cuõng nhö nhau; vaø yù chí töï chuû cuûa chuùng ta cuõng gioáng nhau. Ngoaïi tröø quyù vò coù taäp luyeän khieán cho yù chí maïnh hôn hay khoâng. Ñaây laø yù chí töï do cuûa quyù vò. Vaø phaàn lôùn chuùng ta laïm duïng yù chí töï do cuûa mình theo caùch coù haïi, theo caùch phaùt trieån chaäm, laøm chaäm söï tieán boä cuûa chuùng ta leân taâm thöùc cao hôn.

      Xin ñöøng hoûi toâi taïi sao chuùng ta phaûi coá gaéng ñöôïc cao hôn. Bôûi vì noù seõ thoaûi maùi hôn khi laøm moät chuùng sanh cao thöôïng, moät chuùng sinh khoân ngoan hôn, coù trí hueä hôn thì thoaûi maùi hôn laø moät chuùng sinh cöù voâ minh hoaøi, treã naõi, löôøi bieáng, "uø lì nhö cuû khoai", chæ naèm yø ra ñoù vaø ñôïi moïi chuyeän xaûy ra. Toát hôn laø ñöøng toân suøng toâi, toát hôn laø ñöøng theo toâi, haõy chæ theo göông toâi. Haõy toân suøng keát quaû töø söï coá gaéng cuûa toâi vaø laøm theo. Haõy laøm gioáng nhö vaäy, töông töï nhö vaäy, roài quyù vò seõ trôû thaønh Minh Sö chaúng maáy choác.

      Haõy daïy mình laøm ñieàu gì hay hôn ngöôøi bình thöôøng. Haõy laøm nhöõng chuyeän maø ngöôøi khaùc khoâng theå laøm ñöôïc, khi noù ñem laïi lôïi ích cho nhaân loaïi vaø cho baûn thaân mình. Haõy chòu ñöïng nhöõng ñieàu ngöôøi khaùc khoâng chòu ñöïng ñöôïc, khi coù lôïi cho ngöôøi khaùc, vaø khieán söï phaùn ñoaùn cuõng nhö trí hueä cuûa quyù vò toát ñeïp hôn. Haõy laøm baát cöù ñieàu gì trong quyeàn löïc cuûa mình ñeå töï bieát raèng mình coù theå laøm ñöôïc. Khaùm phaù ra raèng söùc maïnh duõng maõnh nhaát cuûa mình vaãn coøn caàn ñöôïc khaùm phaù theâm nöõa; raèng quyù vò coøn cao thöôïng hôn hieän taïi; raèng quyù vò coù theå laøm raát nhieàu chuyeän khaùc nöõa coù lôïi ích raát nhieàu cho baûn thaân vaø ngöôøi khaùc. Ñeán khi cheát quyù vò seõ bieát. Ñeán luùc ñoù thì coù leõ ñaõ quaù muoän ñeå nhìn laïi sau löng vaø hoái tieác. Nhöng quyù vò seõ caûm thaáy raát ñau ñôùn. Ñoù laø lyù do taïi sao ña soá nhöõng ngöôøi khi cheát hoï khoå sôû, vì hoï chöa laøm heát nhöõng ñieàu maø leõ ra hoï phaûi laøm troøn, vaø löông taâm hoï caén röùt hoï vì trí oùc hoï ñaõ kieåm soaùt thaân theå, löông taâm aûnh höôûng ñeán thaân xaùc con ngöôøi. Cho neân, neáu löông taâm quyù vò khoâng yeân, quyù vò caûm thaáy mình beänh, caûm thaáy ñau ñôùn.

      Ñoâi khi quyù vò caûm thaáy quaù buoàn raàu trong moät vaøi caûnh ngoä naøo ñoù, roài quyù vò caûm thaáy thaân theå ñau ñôùn vaø nhöõng baép thòt nöõa. Hoaëc coù khi ngöôøi ta ñaët quyù vò vaøo moät hoaøn caûnh haõi huøng hay kinh khuûng, theá laø taát caû caùc baép thòt ñeàu ñau nhöùc. Thoaït ñaàu noù raát laï, roài veà sau noù trôû neân ñau ñôùn cuøng khaép caû. Coù luùc quyù vò ñi khoâng noåi. Hoaëc coù luùc quyù vò ñang ñau thöông quaù ñoãi, toaøn thaân quyù vò meät moûi nhö vöøa chaïy haøng traêm ngaøn daëm, khoâng ngöøng. Coù khi quyù vò gaëp chuyeän raéc roái, quyù vò khoùc roøng trong nhieàu giôø, roài sau ñoù quyù vò caûm thaáy theá naøo? Thaáy vôi nheï nhöng raát meät moûi. Coù ñuùng theá khoâng? (Phaûi) Nhaát laø khi chuyeän raéc roái ñoù cöù daèn vaët trong taâm quyù vò, khieán cho quyù vò caûm thaáy raát ñau thöông saàu muoän. Roài theå xaùc caûm thaáy raõ rôøi. Vaø neáu quyù vò khoâng coù moät yù chí töï chuû maõnh lieät ñeå thaàm nhuû raèng ñieàu ñoù chaúng heà gì, chuyeän gì xaûy ra ñaõ xaûy ra. Baây giôø haõy tieáp tuïc ñöùng leân, haõy queân noù ñi! Haõy ñi laøm nhöõng chuyeän khaùc. Haõy töï khích leä mình, laøm cho mình vui leân, kieám chuyeän gì khaùc hay hôn ñeå laøm, thì quyù vò seõ queân.

      Raát nhieàu ngöôøi khoâng coù yù chí cöông quyeát naøy cuõng nhö söï thoâng minh ñeå phaân bieät giöõa nhöõng taâm traïng ñang ñi qua naøy. Hoï töï ñaém mình vaøo traïng thaùi ñoù vaø nhö vaäy caøng khieán cho hoï ngaøy caøng ñau khoå hôn, caøng yeáu ñuoái hôn vaø trôû neân ñau ñôùn, taâm thaàn tan naùt. Phaûi maát moät thôøi gian daøi môùi khoûi. Ñoâi khi coøn khoâng theå laønh ñöôïc. Hoï ñaõ bò vuøi daäp, naùt tan hoaøn toaøn heä thoáng phoøng thuû tinh thaàn cuûa hoï - roài phaûi vaøo beänh vieän, hoaëc ôû laïi ñoù luoân, trôû thaønh moät con ngöôøi baát löïc veà tinh thaàn, laø moät gaùnh naëng cho chính baûn thaân mình, cho nhöõng ngöôøi thaân, cho baïn beø vaø xaõ hoäi.

      Cho neân raát nguy hieåm neáu buoâng lôi yù chí töï chuû vaø muïc ñích hy sinh cao caû cuûa mình. Phaûi luoân luoân coá gaéng laøm mình toát ñeïp hôn, luùc naøo cuõng vaäy. Ñöøng vieän lyù leõ baøo chöõa cho mình. Quyù vò coù theå kieám côù cho ngöôøi khaùc nhöng ñöøng bao giôø kieám côù cho mình. Haõy kieåm thaûo, töï vaán quyù vò moãi ngaøy, ñeå xem mình coù tieán boä gì khoâng. Baèng khoâng ñöøng noùi gì vôùi toâi caû. Ñöøng noùi vôùi toâi ñieàu gì raèng quyù vò muoán giuùp ñôõ nhaân loaïi, quyù vò muoán quaûng baù Chaân Lyù vaø cho raèng quyù vò hieåu Chaân Lyù.

      Coù moät caâu chuyeän vui nöõa veà Chaân lyù. Moät vò thieàn sö noï coù moät soá ñeä töû. Moät trong soá nhöõng ñeä töû, sau khi thoï Taâm AÁn, thænh thoaûng thöôøng vieát thö ñeán thaày mình. Dó nhieân cuõng nhö quyù vò vieát nhaät kyù tu haønh göûi cho toâi, hoaëc ñoâi khi baùo caùo cho toâi bieát quyù vò ñaõ "tieán boä" ñöôïc ñieàu gì. Ngöôøi ñeä töû ñoù vieát thö cho oâng thaày raèng: "Thöa Sö Phuï, con hieän nay thöïc söï ñang bò loâi cuoán trong vaán ñeà khai ngoä. Con daønh heát thì giôø cuûa con vaøo vieäc tìm kieám chaân ngaõ beân trong cuûa con". OÂng thaày chæ ñoïc haøng ñaàu tieân thoâi roài neùm thô vaøo thuøng raùc.

      Moät thôøi gian daøi sau ñoù, ngöôøi ñeä töû laïi vieát moät böùc thö khaùc cho thaày: OÀ Sö Phuï, baây giôø toaøn vuõ truï ñeàu ñaùp laïi nhöõng tö töôûng saâu kín nhaát cuûa con. Chaân Lyù thaät kyø dieäu! Trí hueä con ngöôøi thaät tuyeät vôøi. Löïc löôïng cuûa vuõ truï vó ñaïi bieát bao!" Vaø vò Minh Sö chæ hæ muõi vaøo thö (moïi ngöôøi cöôøi) roài thaåy vaøo caàu tieâu.

      Laù thö thöù ba, ngöôøi ñeä töû keå: "OÂi Sö Phuï ôi! Baây giôø con coù söï töø bi vôùi taát caû nhaân loaïi vaø caû nhöõng sinh vaät yeáu ñuoái. Ngay caû con kieán con cuõng nghe ñöôïc tim noù thoån thöùc, con caûm nhaän ñöôïc linh hoàn noù ñang phaán ñaáu! OÂi sö phuï, thaät laø moät khaùm phaù dieäu kyø. Con seõ coá gaéng hôn nöõa, con xin höùa vôùi sö phuï seõ laø moät ñeä töû gioûi nhaát cuûa ngaøi, roài ngaøi seõ thaáy." Theá laø vò Minh Sö duøng thö naøy ñeå chuøi choã naøo ñoù (moïi ngöôøi cöôøi). Quyù vò bieát choã naøo roài, toâi khoâng noùi (Sö Phuï vaø moïi ngöôøi cöôøi). Roài oâng vöùt vaøo caàu tieâu. Theá laø xong. OÂng caûm thaáy thaát voïng.

      Laàn thöù tö, ngöôøi ñeä töû baùo caùo: "Thöa sö phuï, baây giôø con ñaõ ñoàng nhaát theå vôùi vuõ truï! Moïi vaät laø con, con laø moïi vaät! Khoâng coù gì khoâng phaûi ôû trong con vaø con laø taát caû. OÂi! Con töï chuùc möøng cho mình!" (Moïi ngöôøi cöôøi)

      Ñeán luùc naøy vò Minh Sö chaúng coøn buoàn ñuïng ñeán laù thö nöõa. OÂng chæ ñeå cho gioù thoåi bay thö ñi ñaâu thì ñi vaø baây giôø khoâng muoán noùi gì theâm nöõa. Luùc baáy giôø, ñaõ laâu laém, vò thaày môùi noùi: "Ñöøng vieát thö cho ta theâm nöõa. Nhaø ngöôi chæ laøm toán giaáy möïc." Theá laø töø ñoù ngöôøi ñeä töû thoâi vieát thö.

      Roài sau raát nhieàu naêm troâi qua, vò Minh Sö nhö caûm thaáy hôi aân haän laø laàn tröôùc ñaõ hôi phuõ phaøng vôùi ngöôøi ñeä töû, oâng cuõng nhôù ngöôøi ñeä töû ñaëc bieät naøy, maø ñaõ laâu oâng khoâng gaëp, khoâng nghe tin töùc gì, neân oâng ñaõ göûi moät maåu tin cho ngöôøi naøy raèng: "Naøy, con ñoä naøy ra sao?" (Moïi ngöôøi cöôøi) Coù leõ oâng nhôù nhöõng böùc thö voâ duyeân veà chuyeän "ñaïi vuõ truï" naøy, neân hoûi thaêm "Ra sao roài? Söï tieán boä veà taâm linh cuûa con ñeán ñaâu roài." Ngöôøi ñeä töû chæ vieát hai chöõ treân moät trang giaáy lôùn: "Ai caàn?" (Moïi ngöôøi cöôøi vaø voã tay)

      Ñoù quyù vò thaáy khoâng, quyù vò bieát baây giôø vò thaày phaûn öùng ra sao khoâng? OÂng ñi uoáng caø pheâ hoaëc traø hay bia khoâng coù chaát röôïu vaø 7 up (Sö Phuï vaø moïi ngöôøi cöôøi). Ñoù laø con ñöôøng.

      Chæ khi naøo quyù vò bieát raèng mình ñöôïc, thì quyù vò môùi khoâng caàn, coù phaûi khoâng? Neáu khoâng, khoâng caàn bieát quyù vò coù vieát nhieàu cho toâi raèng "con thöông Ngaøi, löïc löôïng vuõ truï, ta töø bi" vaø gì gì ñi nöõa, taát caû ñeàu voâ nghóa, ñeàu laø lyù thuyeát. Quyù vò thaáy, vì theá nhieàu vò thaày veà lyù thuyeát khi môû mieäng laø hoï noùi veà töø bi, khai ngoä, trí hueä vaø ñuû thöù heát, nhöng hoï khoâng laøm moät chuùt gì veà nhöõng ñieàu ñoù caû. Chöa chaéc ñaõ bieát, maø hoï chæ noùi veà söï vieäc naøy thoâi. Nhö theá raát nhaøm chaùn. Raát khoù cho hoï hieåu ñöôïc laø chuùng ta khoâng caàn noùi.

      Toâi noùi hoaøi laø vì quyù vò thích (Thính chuùng: Phaûi). Hôn nöõa toâi noùi khoâng phaûi ñeå daïy quyù vò. Neáu quyù vò nghó toâi ñang daïy quyù vò laø sai roài, vì vôùi quyù vò toâi cuõng voâ duïng. Toâi bieát mình khoâng theå daïy quyù vò ñöôïc ñieàu gì. Toâi chæ laøm vui quyù vò thoâi, hy voïng raèng quyù vò coù theå ñoùn nhaän ñöôïc vaøi ñieàu mình thích vaø giöõ laáy. Roài quyù vò nhôù toâi vaø khoâng queân tu haønh. Roài moät ngaøy naøo quyù vò töï bieát heát moïi vieäc, khoâng phaûi qua söï daïy doã cuûa toâi, coù theå 30% qua söï daïy doã cuûa toâi. Nhöng khoâng nhieàu thì ít, chæ laø ñeå quyù vò nhôù ñeán toâi vaø chuùng ta coù theå caâu thoâng beân trong.

      Thaønh thöïc maø noùi, toâi khoâng tin raèng ai coù theå daïy ñöôïc ai. Nhöng nhöõng gì toâi coù theå laøm ñöôïc, toâi seõ laøm, heát söùc mình, vì quyù vò yeâu caàu. Khoâng phaûi vì toâi tin raèng mình coù theå daïy doã quyù vò baèng chöõ nghóa, baèng lôøi noùi, baèng ngoân töø. Nhöng toâi tin raèng neáu chuùng ta taïo döïng moät söï caâu thoâng saâu xa vôùi nhau, vaø qua söï caâu thoâng ñaäm ñaø ñoù, chuùng ta noùi chuyeän vôùi nhau töø beân trong. Vaø ñoù laø söï daïy doã duy nhaát coù theå xaûy ra. Neáu khoâng quyù vò voán ñaõ laø Phaät roài. Quyù vò cuõng nhö toâi. Toâi caàn gì phaûi noùi vôùi quyù vò phaûi laøm gì? Quyù vò cuõng coù moïi thöù nhö toâi. Chæ qua söï caâu thoâng noäi taïi vôùi nhau, quyù vò seõ ñöôïc nhaéc nhôû ñeán chaân ngaõ cuûa mình qua chaân ngaõ noäi taïi cuûa toâi, vaø roài chaân ngaõ cuûa chuùng ta seõ thaønh moät theå, hoøa vôùi nhau trong toaøn theå. Vaø roài khoâng coù söï daïy doã gì heát.

      Khôûi thuûy thì khoâng caàn vaø baát cöù linh hoàn naøo cuõng khoâng bao giôø caàn phaûi hoïc ñieàu gì caû, vì linh hoàn sinh ra voán hoaøn myõ. Chæ coù chuùng ta, nhöõng boä oùc con ngöôøi, ngaõ chaáp, laø khoâng hoaøn myõ thoâi. Vì theá chuùng ta taïo laàm loãi vaø chuùng ta phaûi hoïc hoûi ñeå cheá ngöï nhöõng khuynh höôùng cöù rôi rôùt vaøo nhöõng sai laàm maõi, vì noù thoaûi maùi, vì noù deã daøng, ñi vôùi noù deã daøng hôn laø töï kieåm thaûo mình. Vì theá nhöõng tö töôûng cao thöôïng trong xaõ hoäi khoâng theå thöïc hieän ñöôïc vì ña soá moïi ngöôøi ñi theo chieàu höôùng cuûa ñaïi ña soá quaàn chuùng, khoâng muoán bò boû rôi, vaø khoâng muoán theo nhöõng gì maø hoï nghó laø loái soáng toát nhaát, cao thöôïng nhaát.

      Nhieàu ngöôøi, hoï noùi hoï thích giaùo lyù cuûa toâi; hoï muoán ñöôïc khai ngoä; muoán naøy muoán kia, nhöng aên chay, "OÀ, baát tieän: Ngöôøi ta seõ nghó sao? Cha meï toâi nghó sao? Con caùi toâi nghó sao? Vôï toâi nghó sao? Baïn beø toâi nghó sao? Ñoàng nghieäp toâi nghó sao? OÂng chuû seõ noùi gì?" Moïi thöù ñeàu raát quan troïng ñoái vôùi quyù vò ngoaïi tröø söï giaûi thoaùt cuûa chính quyù vò; ngoaïi tröø söï sinh toàn cuûa chính mình, vaø ñoù thaät laø töùc cöôøi. Sau ñoù chaúng ai giuùp quyù vò ñöôïc neáu ngaøy mai quyù vò coù cheát. Vaø neáu ñi ñòa nguïc, oâng chuû, baø vôï, baø meï, oâng boá, khoâng caàn bieát bao nhieâu ngöôøi xung quanh quyù vò, quyù vò vaãn ra ñi moät mình. Ñaây laø söï thaät maø moïi ngöôøi ñeàu bieát. Coù leõ quyù vò bieát maø khoâng ai khaùc bieát ñöôïc.

      Cho neân haõy caån thaän! Haõy nhôù. Ngaøy mai chuùng ta coù theå cheát. Toâi ñaõ coù nhieàu ñeä töû cheát roài, khoâng phaûi toâi buoàn cho hoï, chæ laø cuoäc ñôøi seõ chaám döùt. Haõy tin toâi, noù seõ laø nhö vaäy. Cuoäc ñôøi cuûa toâi cuõng vaäy. Vaø toâi sung söôùng khi noù tôùi. Toâi khoâng chôø ñôïi, nhöng neáu noù ñeán, cuõng ñöôïc. YÙ toâi noùi laø chuùng ta khoâng theå soáng maõi vaø chuùng ta khoâng coù thì giôø cho ngaøy mai. Neáu quyù vò khoâng coù thì giôø cho ngaøy mai, khi noù ñeán thì sao?

      Thöôøng chuùng ta nghó raèng ngaøy mai chuùng ta seõ coù nhieàu thì giôø hôn hoâm nay, vaø chuùng ta khoâng bao giôø laøm. Ngaøy mai chuùng ta chæ coù theâm nhieàu vieäc ñeå laøm, vaø ít thì giôø hôn vì vieäc ngaøy hoâm qua chuùng ta khoâng laøm, vieäc ngaøy mai ñang chôø ñôïi, vaø vieäc cuûa ngaøy mai thì ôû ñoù. Cho neân chuùng ta luoân phænh gaït mình haøng ngaøy raèng chuùng ta taïm ñöôïc, raèng baây giôø mình coù thì giôø. Chuùng ta coù theå gaït chuùng ta, ñöôïc, nhöng cuoái cuøng thì khoâng theå. Cuoái cuøng chuùng ta seõ hieåu raèng mình laø keû thaát baïi neáu cöù nghe theo ñaàu oùc.

      Toâi sôï raát nhieàu ñieàu. Toâi ñaõ noùi vôùi quyù vò, keå caû caùc chuyeán bay. Toâi khoâng thích bay. Toâi khoâng sôï cheát treân maùy bay nhöng toâi gheùt söï chaät heïp treân maùy bay. Toâi gheùt khoùi thuoác bay khaép nôi - khoâng caàn bieát laø haïng nhaát, haïng nhì, khoâng huùt thuoác hay huùt thuoác cuõng theá. Khoùi thuoác chaúng caàn bieát gì caû! "Quaø taëng mieãn phí" cho moïi ngöôøi, moät ñieáu thuoác cho taát caû (Sö Phuï vaø moïi ngöôøi cöôøi). Raát tieát kieäm. Toâi gheùt taát caû ñieàu naøy. Toâi khoâng thích. Nhöng neáu toâi phaûi laøm vieäc gì, toâi seõ laøm. Khoâng coù nghóa laø toâi thích, toâi khoâng caàn bieát laø mình thích hay khoâng. Neáu laø vieäc phaûi laøm, toâi laøm. Toâi coù theå coù yù kieán, duø laø thích hay khoâng thích, cuõng ñöôïc. Toâi noùi vôùi ñaàu oùc cuûa mình "Ñöôïc roài, nhaø ngöôi khoâng thích noù, ta chaáp nhaän. Nhöng chuùng ta phaûi laøm." Toâi khoâng noùi vôùi ñaàu oùc laø phaûi thích söï vieäc. Toâi khoâng caàn bieát ñaàu oùc coù thích hay khoâng; taâm tình coù thoaûi maùi hay khoâng, ñeå laøm coâng vieäc ñoù. Toâi chaáp nhaän moïi vieäc maø noù caøu nhaøu beân trong, nhöng toâi laøm nhöõng gì mình muoán. Vaø ñoù laø söï khaùc bieät giöõa moät vò Minh Sö vaø moät ngöôøi ñeä töû. Chæ coù theá thoâi.

      Neáu quyù vò muoán sôùm laøm moät vò Minh Sö thì haõy laøm chuû laáy chính mình; laøm chuû quyeát ñònh cuûa mình; laøm chuû nhöõng gì mình muoán trong cuoäc ñôøi naøy; nhöõng gì quyù vò mong muoán, vì söï thaân thöông vaø ích lôïi nhaát cho söï tröôûng thaønh cuûa mình vaø nhöõng ngöôøi theo mình. Vì linh hoàn luoân luoân saùng suoát, thoâng thaùi vaø thuaàn khieát. Nhöng neáu noù cöù bò giam caàm trong taám thaân oâ ueá vôùi nhöõng ngöôøi baïn ñaùng sôï nhö ñaàu oùc thì noù khoâng theå xöû duïng löïc löôïng toái thöôïng cuûa noù ñöôïc.

      Cuõng gioáng nhö quyù vò töï giam mình trong caên nhaø cuûa mình vaäy. Laøm sao quyù vò ra ñöôïc? Ngay caû neáu chính quyù vò töï giam mình trong moät ngoâi nhaø, thì vaãn laø bò nhoát. Khoâng caàn bieát laø ai nhoát. Quyù vò vaãn bò giam ôû trong ñoù vaø quyù vò ôû trong ñoù. Neáu quyù vò khoâng muoán môû caùnh cöûa baèng chính chìa khoùa cuûa mình vaø ra ngoaøi, ñoù laø loãi cuûa quyù vò. Khoâng caàn bieát quyù vò khoân kheùo chöøng naøo; neáu bò nhoát beân trong laø quyù vò vaãn bò nhoát. Quyù vò khoâng theå noùi "OÀ, toâi töï giam mình, ñieàu naøy khaùc chöù." Khoâng coù gì khaùc bieät neáu ôû trong ñoù moät thaùng khoâng coù thöùc aên, nöôùc uoáng, baïn beø, ñieän thoaïi, lieân laïc, quyù vò vaãn bò nhoát vaø roài seõ cheát.

      Töông töï, neáu chuùng ta khoâng ñöùng leân cho nhöõng gì chuùng ta nghó laø ñuùng, hoaøn haûo vaø chính ñaùng, thì chuùng ta khoâng bao giôø thaéng, vaø khoâng ai coù theå laøm ñieàu naøy, ngay caû moät vò Minh Sö. Vò Minh Sö chæ coù theå noùi cho quyù vò bieát con ñöôøng, nhöng quyù vò phaûi böôùc ñi. Leõ dó nhieân, khi quyù vò ñau oám, vò Minh Sö seõ coõng quyù vò. Nhöng Ngaøi khoâng theå coõng quyù vò maõi maõi. Khoâng toát cho quyù vò - khieán quyù vò thaønh moät ngöôøi queø. Haõy nghó tôùi ñieàu naøy.