Theá Giôùi Loaøi Vaät

Do chuaån ñoàng tu Herman Ong, Penang, Maõ Lai AÙ,
(Nguyeân vaên tieáng Anh)

Kinh nghieäm cuûa toâi vôùi hai con choù maø toâi ñang nuoâi ñaõ daïy toâi nhöõng baøi hoïc veà tính tình loaøi vaät. Khoaûng ba naêm tröôùc, toâi nhaän nuoâi moät con choù töø Hoäi Ngaên Ngöøa Taøn Nhaãn Ñoái Vôùi Suùc Vaät, vaø ñaët teân noù laø Morgan. Toâi ñeå yù tôùi noù vaø thöông noù raát nhieàu, vaø noù raát vui vaø ngoan. Tuy nhieân, moät naêm sau, trong ngaøy Teát AÂm Lòch, vì phaùo noå nhaø haøng xoùm lôùn quaù, Morgan sôï chaïy maát. Toâi buoàn quaù, tìm kieám khaép nôi vaø cuoái cuøng nuoâi moät con choù khaùc, teân noù laø Beige, maëc daàu sau ñoù toâi tìm ñöôïc Morgan vaø ñem noù veà nhaø.

Beige raát xaáu xí, trong khi Morgan thì ñeïp, loâng maøu ñen vaø naâu. Tuy nhieân, Beige ngoan ngoaõn, trung thaønh, vaø ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yù thích cuûa toâi -- chòu aên ñoà aên khoâ cuûa choù, vaø canh nhaø raát gioûi, trong khi Morgan chæ muoán aên ñoà ngon vaø raát laø nghòch ngôïm. Cho neân, ñöông nhieân toâi ñeå yù tôùi Beige nhieàu hôn Morgan. Tình traïng tieáp tuïc nhö vaäy cho tôùi khi Morgan baét ñaàu ngoài quay löng veà phía toâi (toû veû khoâng thích). Vaø noù cuõng trôû neân noùng naåy vaø thieáu töï tin.
Ñieàu naøy cho thaáy choù cuõng coù tình caûm gioáng nhö loaøi ngöôøi, vaø nuoâi choù töông töï nhö nuoâi treû. Trong hai naêm toâi khoâng ñeå yù nhieàu tôùi Morgan (vì toâi nghó choù khoâng caàn söï ñeå yù nhieàu töø con ngöôøi), toâi ñaõ khoâng thaáy raèng Morgan quan saùt toâi chaêm soùc yeâu thöông Beige. Cho neân daàn daàn, trong nhöõng naêm ñaàu lôùn khoân, Morgan trôû neân böïc boäi, noùng naûy vaø khoâng hieåu taïi sao toâi ñeå taâm tôùi noù ngaøy caøng ít. Nhö moät ñöùa treû bò boû rôi, Morgan caûm thaáy bò laõng queân; maëc daàu chæ laø choù, nhöng noù ñaõ coi toâi nhö moät ngöôøi cha töø tröôùc ñeán nay (noù coøn laø choù con khi toâi mang veà). Tuy nhieân, vì hoaøn caûnh maø toâi ñaõ chuù yù, chaêm soùc cho Beige nhieàu hôn, ñieàu naøy ñaõ coù aûnh höôûng khoâng toát ñoái vôùi söï tröôûng thaønh cuûa Morgan, khieán noù coù tính tình nhö baây giôø. Ngaøy nay, Morgan hay böïc boäi, khoâng bao giôø hieåu taïi sao noù ñöôïc thöông ít hôn.

Baøi hoïc maø toâi ruùt tæa töø kinh nghieäm naøy laø loaøi choù coù theå caûm nhaän vaø phaûn öùng, tôùi moät möùc ñoä naøo ñoù, tình caûm cuûa ngöôøi khaùc, vaø laø moät sinh vaät raát nhaïy caûm. Neáu taát caû chuû nhaân cuûa choù yeâu thöông, ñoái xöû, coi troïng choù cuûa hoï ñoàng ñeàu veà phöông dieän vaät chaát, tình caûm thì lôïi ích laø bao. Choù baøy toû nhieàu loaïi tình caûm cuõng gioáng nhö ngöôøi, thí duï nhö ganh tî, töùc giaän, hoang mang. Neáu nhôù raèng loaøi choù cuõng traûi qua sanh töû luaân hoài nhö loaøi ngöôøi thì coù leõ ñieàu naøy khoâng coù gì ñaùng phaûi ngaïc nhieân.

Ban Y Teá Choù Laïc
Nhöõng Ngöôøi Baïn Thuù Vaät Kyø Dieäu